W miniony poniedziałek, 8 stycznia na seminarium „Epigrafika i papirologia” na Wydziale Archeologii UW, mieliśmy wielką przyjemność gościć Iwonę Feier (Uniwersytet Wrocławski) z referatem pt. "Architektura w służbie propagandy - rola akweduktów Rzymu".

Abstrakt: Akwedukty miasta Rzymu epoki starożytnej to łącznie ok. 500 km głównych kanałów wodociągów i 6 wieków rozwoju (IV w. p.n.e. – III w. n.e.). Do tego dalsze setki kilometrów odgałęzień, pajęcza sieć rur misternie rozpięta tuż pod naszymi stopami, zbiorniki, odstojniki i cysterny zdolne pomieścić tysiące metrów sześciennych wody, miliony cegieł i bloków kamiennych, tony zaprawy, niewyobrażalna ilość ludzkiej pracy i piorunujący efekt wizualny. I choć powstawanie akweduktów oraz rozrost sieci wynikał głównie z oczywistego zapotrzebowania na wodę, to wiele wskazuje na to, że było to oczywiście kluczowym czynnikiem, to nie jedynym. Wieloaspektowe studia porównawcze z pogranicza nauk technicznych, historii, archeologii oraz nauk pomocniczych w badaniu przeszłości przynoszą ciekawe wnioski o wielorakiej funkcji obiektów hydrotechnicznych. W oparciu o wciąż istniejące lub uchwytne w źródłach pozostałości sieci akweduktów dostarczających wodę do miasta Rzymu w epoce starożytnej można wyodrębnić obszary wzajemnego przenikania się wpływów politycznych i ówcześnie stosowanych rozwiązań technicznych na tle wydarzeń historycznych. Dostępny materiał źródłowy (epigraficzny, archeologiczny, architektoniczny) pozwala przeanalizować proces powstawania obiektów hydrotechnicznych jako wypadkową rzymskiego pragmatyzmu, polityki i zapotrzebowania na nośniki treści o charakterze propagandowym, co przejawiało się np. w postaci rodzaju użytych materiałów lub w specyficznym przebiegu wodociągów. Z dzisiejszej perspektywy będzie można także zaobserwować, jak nowożytni naśladowcy starożytnych Rzymian stosowali ich sprawdzone sposoby wykorzystywania znanych już przestrzeni o charakterze lub potencjale „medialnym” ponownie wikłając sieć wodociągów poprzez jej aspekty architektoniczne i budowlane we własne polityczne interesy.