Wystąpienie Loreny na sesji "Classics for Breakfast"

Jutro, w piątek (19 stycznia 2024), Lorena wygłosi referat zatytułowany: „Polisemia religijna i kult Słońca w Cesarstwie Rzymskim”, w wirtualnym cyklu "Classics for Breakfast" o godzinie 9:00.

Streszczenie: Słońce było czczone w Rzymie od czasów republikańskich. Z tego okresu znane są dwie świątynie Sola, jedna na Kwirynale, według fasti poświęcona Sol Indiges, oraz druga w Circus Maximus, powszechnie znana z późnych wzmianek i monet cesarskich. Choć dokładna data ich budowy nie jest znana, kult Sola był ściśle powiązany z rzymską przeszłością w okresie późnej Republiki, kiedy Sol i Luna utożsamiano już z greckimi Heliosem i Luną. Pod koniec I wieku p.n.e. wzmianki o Solu mnożą się także u autorów takich jak Warron, Dionizjusz z Halikarnasu, Diodor, Horacy i Wergiliusz, w których Sol nadzoruje pakt pomiędzy Eneaszem a Latynami, zapewniając mu miejsce w łacińskiej pamięci zakotwiczonej w monarchii oraz w odniesieniach metaforycznych i astrologicznych. Z uwagi na tę uprzywilejowaną pozycję oraz swą władzę nad popularnymi wyścigami rydwanów, co coraz bardziej kojarzyło go ze zwycięstwem, bóstwo to stało się doskonałym elementem propagandy imperialnej w różnych momentach historii Rzymu. Jednocześnie te same wartości i jego pozycja jako uniwersalnego punktu odniesienia pozwoliły Słońcu odegrać kluczową rolę w metafizyce filozoficznej i dialogu międzyreligijnym na obszarze śródziemnomorskim. Z takiego połączenia czynników powstała wszechstronna figura solarna, obejmująca różne znaczenia symboliczne i religijne, wykorzystywane w różnych, nakładających się na siebie sferach: militarnej, lokalnej, kultowej, cesarskiej, migracyjnej, poetyckiej czy filozoficznej. W tej prezentacji postaram się rzucić światło na niektóre z tych aspektów i podać przykład porównania regionalnego, które ilustruje popularność i elastyczność kultu Słońca w II i III wieku naszej ery.